15 augustus en d'r Kroedwusj
traditie
Het is intussen al meer dan 30 jaar geleden, dat het feest van 15 augustus niet meer met een verplichte feestdag gevierd wordt. Toen meenden de Nederlandse bisschoppen met deze maatregel een bijdrage te leveren aan de stokkende economie. De bisschoppen van nu betreuren deze maatregel, maar kunnen het niet meer terugdraaien. Immers de feestdag van Mariatenhemelopneming is een dag, die in het verlengde ligt van Pasen en 's Heren Hemelvaart. Aan Maria kunnen wij aflezen, wat deze heilsgebeurtenissen aan het einde van het leven van Jezus nu werkelijk voor ons te betekenen hebben. Wij weten nu, dat ons leven toekomst heeft over de dood heen. Vandaar dat deze feestdag zo uitdrukkelijk en zo uit¬bundig werd gevierd en in het buitenland nog steeds wordt gevierd.
legende
Aan deze dag was een apart gebruik verbonden, dat eveneens bijna ter ziele is gegaan, maar op vele plaatsen weer in ere is hersteld: de zegening van de veldkruiden. Aan deze zegening ligt een legende ten grondslag die ons vertelt, hoe bij Maria's tenhemelopneming haar lege graf geurde van de veldbloemen en de kruiden. Daarom werd de dag van 15 augustus naar deze traditie ook wel zelfs 'O.L.Vrouw-Kruidwijding' genoemd. Bij de Vlaamse priesterdichter Guido Gazelle kan men lezen waarvoor de 'kroedwusj' dient: "Komen er donderslagen, men brandt er enige kruiden in den schouwe en men verzoekt onder gebeden om den zegen, die over die blomme gesproken is om bevrijd te worden van donder en bliksem en ander kwaad."
kroedwusj
De kroedwusj is een gebruik, dat ook in het buitenland bekend is, zij het dat de samenstelling van de 'kroedwusj' per land of streek kan verschillen. Dat is begrijpelijk. Elk land kent zijn eigen typische planten en kruiden met hun heilzame of nuttige betekenis. In Beieren is het een wedstrijd wie de meeste kruiden in zijn 'Sankt Marienbündel' heeft vergaard. In sommige streken moet de ,Bünd¬el' minstens 77 kruiden bevatten.
samenstelling
In ons land staan slechts 7 kruiden genoteerd: 2 broodgranen (tarwe en rogge); 2 geneeskrachtige kruiden: kamille, duizendblad of boerenwormkruid; 2 onheil-werende kruiden: alsem, leverkruid of wilde marjolein; verder 1 boomvrucht: takje van walnoot of takje van appelboom of pruimenboom. Dit geheel kan verder nog opgesierd worden met andere veldbloemen als korenbloemen of klaprozen. Er is ruimte voor enige creativiteit
betekenis
De moderne mens heeft bij alles zijn twijfels. "Wat is dat voor onzin," hoor je hem/haar denken. Tegelijkertijd raadpleegt hij/zij altijd weer de horoscoop of laat zich adviseren door magnetiseur of waarzegger en tracht onheil af te weren door af te kloppen. Als de 13e van de maand op een vrijdag valt, zal deze dag zeker onheil brengen en pas maar op voor een zwarte kat. Men kan rustig stellen, dat in de mate er minder geloof is onder de mensen het bijgeloof weliger tiert. Het doel van de 'Kroedwusj' is om Maria als onze hemelse Moeder aan te roepen en ons onder haar bescherming te plaatsen. Daartoe verzamelen wij een aantal bloemen en kruiden, die door ons als zegeningen van de schepping herkend worden.
15 augustus
Aanstaande donderdag vieren wij het feest van Maria Tenhemelopneming. Na het evangelie zullen nu ook weer in Vaals de kruiden gezegend worden. Wij roepen onze hemelse Moeder aan en bidden, dat wij op haar voorspraak beschermd mogen blijven van onheil in welke vorm dan ook en dat wij de weg naar het hemelse geluk mogen gaan die Maria ons is voorgegaan.
Dr.Hub Schnackers, em.